Światowy Dzień Ergonomii 2025

Światowy Dzień Ergonomii (12 listopada 2025 r.) – praktyczny przewodnik dla HR i BHP/HSE

12 listopada obchodzimy Światowy Dzień Ergonomii.

To dobry moment, żeby odświeżyć firmowe podejście do stanowisk pracy i codziennych nawyków. Tak, żeby było zdrowiej, wygodniej i przede wszystkim bezpieczniej.

Ergonomia nie jest „miękkim dodatkiem”, tylko narzędziem ograniczającym zaburzenia układu mięśniowo-szkieletowego (MSD).

Dolegliwości układu szkieletowo-mięśniowego i tkanki łącznej stanowią jedną z najczęstszych dolegliwości związanych z pracą w Europie. MSD obniżają wydajność pracy, zwiększają ryzyko kontuzji i urazów i w konsekwencji zwiększają absencję i koszty. Zobacz raport Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy.

Ciekawostka – termin ergonomia po raz pierwszy wprowadził Wojciech Jastrzębowski w 1857 r. w pracy „Rys ergonomji, czyli nauki o pracy…”. To jeden z piękniejszych polskich wkładów do nauk o pracy.

Dlaczego Światowy Dzień Ergonomii jest ważny dla Twojej firmy?

Skoro już wiemy, skąd wzięła się ergonomia, spójrzmy, co to znaczy dla naszych biur, hal produkcyjnych i magazynów. 12 listopada to dobry czas, by zamienić ogólne hasła na kilka ważnych nawyków, które realnie zdejmują napięcie z karku, pleców i zwiększają komfort i bezpieczeństwo pracy.

W kolejnych akapitach chcę podzielić się praktycznymi wskazówkami, które można wdrożyć niemal od ręki. To nie rewolucja, a raczej seria drobnych korekt, które składają się na zauważalną zmianę komfortu i bezpieczeństwa pracy. Zacznijmy od 10-minutowego mini-audytu ergonomii w pracy biurowej.

Mini-audyt stanowiska pracy biurowej (10 minut)

1. Krzesło i ustawienie ciała

  • Usiądź tak, by stopy w pełni opierały się o podłogę (gdy „wiszą” – użyj podnóżka lub stabilnej podstawki).
  • Uda równolegle do podłogi, kąt zgięcia w kolanach w okolicach 90° (gdy zmniejszasz kąt i zawijasz nogi mocno pod siedzenie ograniczasz przepływ krwi);
  • Oparcie na krześle z wyczuwalnym podparciem lędźwi.
  • Podłokietniki ustaw na poziomie blatu, by barki były rozluźnione, a nadgarstki w osi przedramion. 

2. Monitor

  • Ustaw górną krawędź ekranu na wysokości oczu (lub odrobinę niżej), w odległości ok. 50–70 cm (mniej więcej wyciągnięte ramię).
  • Delikatnie odchyl ekran do tyłu (ok. 10–20°) i ustaw go na wprost.
  • Źródło światła dziennego – najlepiej jak pada z boku, by ograniczyć olśnienia i odbicia. 

3. Klawiatura i mysz

  • Klawiatura na wysokości łokci, nadgarstki prosto (podkładka może pomagać, ale nie jest niezbędna).
  • Mysz blisko klawiatury, na tej samej wysokości — bez wyciągania ręki w bok. 

4. Postawa ciała

  • Plecy prosto, barki rozluźnione
  • Głowa w naturalnej pozycji (nie wysunięta do przodu)

5. Praca z dwoma monitorami – wybierz właściwy układ

  • Opcja 1 – Symetryczne ustawienie – gdy korzystasz z obu monitorów równie często: monitory powinny być ustawione obok siebie, a ich krawędzie powinny stykać się na wprost twojej twarzy (środek między monitorami = środek pola widzenia). Oba ekrany na tej samej wysokości, górna krawędź ekranów na wysokości wzroku lub trochę poniżej. Kąt nachylenia monitorów: lekko do tyłu (10–20°) i lekko do środka, jak skrzydła książki. Krzesło ustaw pośrodku między nimi
  • Opcja 2 – Jeden główny + pomocniczy: główny monitor ustaw na wprost – to ten, z którego korzystasz najczęściej. Drugi ekran ustaw z boku, lekko pod kątem, tak abyś mógł na niego spojrzeć bez skręcania tułowia, tylko przez lekkie obrócenie głowy. Należy pamiętać o zmianie strony monitora pomocniczego co kilka dni.

6. Praca z laptopem

  • Pracując z laptopem koniecznie korzystaj z podstawki ergonomicznej pod laptopa, klawiatury i myszy zewnętrznej.
  • Nie ustawiaj laptopa tak aby otwory wentylacyjne były zasłonięte (ryzyko przegrzania)

7. Mikroprzerwy i zdrowe pro-tipy

  • Rób krótkie, aktywne przerwy co 30–40 minut (kilka prostych ćwiczeń rozluźniających przy biurku).
  • Ustaw kosz na śmieci dalej od biurka, trzeba będzie wstać i ruszyć się żeby z niego skorzystać. 
  • Gdy rozmawiasz przez telefon i nie musisz korzystać z komputera wykorzystaj ten czas na wstanie od biurka i krótki spacer (walk-and-talk).

Ergonomia w pracy fizycznej – zalecenia ogólne

W środowiskach pracy fizycznej obowiązują inne priorytety. Poniższe zasady sprawdzają się w wielu branżach, jednak warto dopasować je do konkretnego stanowiska. Detale zawsze dobieramy do konkretnego stanowiska i rodzaju wykonywanej czynności.

  • Pchanie zwykle lepsze niż ciągnięcie – łatwiej użyć ciężaru ciała i utrzymać neutralne plecy.
  • Utrzymuj ładunek blisko tułowia, łokcie możliwie blisko ciała; unikaj długiego pochylania i skrętów z obciążeniem.
  • Rotuj zadania – jeśli to możliwe co 2–3 godziny, aby ograniczać kumulację obciążeń tkanek.

Jeszcze 3 praktyczne przykłady:

  • Strefy odkładcze i wysokości pracy: najcięższe elementy trzymaj w „strefie mocy” (od wysokości kolan do tuż poniżej mostka); ogranicz pracę ponad linią barków.
  • Transport i podparcie: używaj wózków, rolek, ślizgów i podstawek obrotowych przy przenoszeniu/obracaniu elementów; 
  • Uchwyty i narzędzia: dobierz szerokość i kształt uchwytów do rękawic/dłoni, stosuj powierzchnie antypoślizgowe; pamiętaj o krótkich przerwach przy narzędziach wymagających siły lub pracy statycznej.

W przypadku pracowników fizycznych konkretne wskazówki zależą od stanowiska i rodzaju czynności (np. montaż, kompletacja, praca nad głową, przenoszenie ładunków). Najlepsze efekty daje audyt na miejscu i dopasowanie rozwiązań (wysokości, narzędzia, organizacja pracy) do realiów danej zmiany oraz możliwości i ograniczeń pracowników.

Światowy Dzień Ergonomii – podsumowanie

Nie czekaj na 12 listopada żeby poprawiać ergonomię pracy w Twojej firmie. Ergonomia stanowiska pracy to inwestycja, która realnie zwraca się zdrowiem ludzi i wynikiem firmy. Obok wyzwań związanych ze zdrowiem psychicznych, dolegliwości układu mięśniowo-szkieletowego należą dziś do najczęstszych bolączek pracowników. Wprost przekładają się na absencję, spadek wydajności i większą rotację.

Dobrze zaprojektowane stanowiska pracy i mądre nawyki zmniejszają ból, ograniczają ryzyko urazów, poprawiają koncentrację i jakość pracy. Przez co w konsekwencji obniżają koszty. Zaniedbany kręgosłup zawsze upomni się o swoje, czasem dopiero po miesiącach czy latach. Dlatego profilaktyka i edukacja zawczasu wygrywają z gaszeniem pożarów. Wystarczy kilka korekt, regularny mikroruch i świadome planowanie zadań, by codzienność była lżejsza, a biznes bardziej przewidywalny.

Światowy Dzień Ergonomii
Światowy Dzień Ergonomii 2025
Potrzebujesz wsparcia?

W Wellbeing Ideas łączymy edukację, szybkie korekty stanowisk i praktyczne ćwiczenia zarówno w biurach jak i na stanowiskach fizycznych. Jeśli chcesz, przygotujemy krótki program wokół 12 listopada, a potem plan dalszych wdrożeń.

Zorganizuj program ergonomii w Twojej firmie z Wellbeing Ideas.

Podobne wpisy